De wereld en ook de bouwsector zijn aan het veranderen. Wie bijvoorbeeld producten aan scholen levert, komt niet heel ver met alleen een mooie catalogus. Zonder integraal projectadvies sla je de plank mis, betogen Jürgen van Hulst en Michiel Susebeek van Saint-Gobain.
Of het nu om nieuwbouw van scholen gaat of om renovatie, bij beide processen worden altijd alle stakeholders meegenomen voor een integraal projectadvies, benadrukken Michiel Susebeek en Jürgen van Hulst. En dan bedoelen ze ook echt alle aspecten en perspectieven die een goede bouw of verbouwing mogelijk maken. Van de financiën tot de gezondheid en van duurzaamheid tot het proces. Bovendien gaat het Saint-Gobain uiteindelijk vooral om de eindgebruiker. Van Hulst (project business developer Educatie): “Wij kijken altijd goed naar welke type gebouw je hebt en hoe wij daaraan iets kunnen toevoegen dat direct invloed heeft op het welzijn van de gebruiker.”
“Zo ging je ooit in een huis wonen, want dat biedt veiligheid en is wind en waterdicht”, vervolgt Van Hulst. “Vandaag de dag willen mensen echter daarin ook meer comfort ervaren. Dus je wilt je lekker voelen en er gezond leven. Er is dus veel meer nodig dan alleen de stenen en een dak. Datzelfde geldt voor kantoorruimte. Als je in een kantoor werkt, moet de ruimte ook bijdragen aan het werkgeluk. Want dat zorgt ervoor dat de productiviteit van de mensen omhooggaat.”
Vier pijlers
“Kijk je vervolgens naar een schoolgebouw uit de jaren 70 of 80, dan zijn dat gebouwen waar je in de winter uit je shirt waait en in de zomer zit je er stikken van de hitte. In zo’n gebouw kun je niet optimaal les krijgen of geven. Dat betekent dat je goed moet kijken naar wat je nodig hebt om les te geven of om stof tot je te nemen. En dan gaat het vooral over akoestisch comfort, thermisch comfort, daglichtbeleving en een gezond binnenklimaat. Dat zijn de vier pijlers die je nodig hebt om op school je zintuigen optimaal te prikkelen of te ondersteunen”, aldus Van Hulst.
Wie hiermee aan de slag gaat en de bouwmaterialen kan verwerken in een alomvattend systeem dat aan de vier genoemde pijlers bijdraagt, maakt echt stappen. Dat alles is weleens anders geweest, betoogt Susebeek (Solution manager Benelux): “De wereld en de bouwsector zijn aan het veranderen. Zo is de uitvraag in de markt vaak traditioneel en conservatief, waardoor verandering moeizaam op gang komt. Door die processen te veranderen en verbeteren, kun je efficiënter samenwerken.”
Doos met bouwstenen
“Ik zie bijvoorbeeld juist vanuit de maakindustrie”, vervolgt Susebeek, “dat er heel veel innovatie is. Daar worden uiteindelijk de nieuwe technologieën en de producten gemaakt voor gezonde en duurzame gebouwen in de praktijk. Nu is Saint-Gobain wereldwijd een van de grootste producent van bouwmaterialen en daarom hebben wij een heel grote doos bouwstenen tot onze beschikking voor de gebouwschil, inbouw en installaties. Die hele doos gebruiken we om samen betere gebouwen te realiseren en alle verschillende producten als één geheel te laten werken.”
“We zitten echter nog redelijk vast in silo’s”, stelt Susebeek. “Dus in de eigen bubbel. Door andere vormen van samenwerking kom je op efficiëntere en betere oplossingen. We kijken naar de bewoner, de school, de leerling, de leraar of de eigenaar. En wat wil en kan vervolgens de bouwer? Door de verschillende belangen van bijvoorbeeld de eigenaar en de huurder zorgt dat soms nog voor een split incentive. Maar beide zijn de belangrijkste partijen die je nodig hebt. Juist door onze integrale aanpak kunnen wij beter sturen op welzijn, duurzaamheid en procesefficiëntie tijdens de volledige gebouwlevensduur.” En die aanpak resulteert in de praktijk onder meer in een overzichtelijk en inzichtelijk dashboard:
“Ons doel is om dat alles uiteindelijk een stuk simpeler te maken. Als je bijvoorbeeld vanuit de maakindustrie, in combinatie met bedrijven gespecialiseerd in digitale technologie, veel meer gaat samenwerken met bouwers en ontwerpers, kun je samen totaaloplossingen aanbieden. Zo ga je veel meer lijken op de auto-industrie en kun je gebouwen met een veel betere kwaliteit neerzetten. Dat alles gaat vooral over het proces. Dus hoe ga je in het proces, vanaf de investeerder tot en met de eindgebruiker, zorgen voor een toekomstbestendig gebouw dat veertig jaar lang goed onderhouden en gebruikt kan worden?”
Gigantische verbeterslag
Volgens Susebeek betekent dit voor de scholen en schoolbesturen een gigantische verbeterslag. Met ook een vorm van bewustwording over de interactie tussen de gebruikers, de leerlingen en leraren, en het gebouw. Vervolgens kom je bij de genoemde vier pijlers uit: de gezondheid, het licht, de lucht, het geluid en dat alles in relatie tot het energiegebruik. Susebeek: “Je hebt het dan niet alleen over de behoeften van mensen, maar evengoed over hun gedrag en hun voorkeuren.”
Voor Van Hulst is het dus vooral zaak om te zorgen voor schoolgebouwen waarin leerlingen en leraren fijn kunnen leren en werken. Van Hulst: “En uiteraard geeft dat gebouw een zo laag mogelijke belasting voor de natuur. Maar zo’n gebouw leg je niet zomaar in een winkel, waarna de klanten hun weg ernaartoe wel vinden. Die tijd is natuurlijk voorbij. Als je iets produceert, moet dat ook iets toevoegen, want als je dat niet doet, heb je gewoon geen bestaansrecht. Zo simpel werkt het DNA van Saint-Gobain.”
Scholencongres
“Bij ons vind je dan ook geen catalogus met mooie bouwmaterialen”, vervolgt Van Hulst. “Als je onze brochures over scholenbouw ziet, staat daar niet één specifiek product in. Je gaat met elkaar het gesprek aan over wat nodig is en dat hangt helemaal af van de gebruiker en het type onderwijs. Met onder meer de vraag: hoe wil je dat de zintuigen geprikkeld of ‘ontprikkeld’ worden?”
“Als je de vier pijlers op de juiste manier weet in te vullen”, besluit Van Hulst, “ga je vervolgens aan de slag met architecten. Vervolgens kunnen wij aangeven welke bouwdelen er nodig zijn om dat gebouw in de praktijk te realiseren. Wij kunnen dus in theorie van wensen en eisen vertellen, maar wij maken uiteindelijk ook die belangrijke brug naar de praktijk toe.”
