Schoolbesturen moeten tegenwoordig met allerlei zaken rekening houden, van het binnenklimaat tot het energieverbruik van hun schoolgebouw. Past circulariteit daar nog wel bij? De Buyer Group Circulaire Scholen werkt aan een oplossing: een hulpmiddel om circulariteit integraal te koppelen aan de andere opgaves.
Beeld: Voorlopig ontwerp van IKC De Zwaneridder, ontworpen door negen graden architectuur. Hilde Bergsma en Boukje Voskuilen van IKC Zwaneridder hebben actief mee gewerkt aan de ontwikkeling van het Ambitieweb en de kennis toegepast in het IKC.
Tijdens het webinar Frisse en Circulaire Scholen op 22 september doen Monique Donker (Buyer Group Circulaire Scholen) en Ruud van Vliet (W/E Adviseurs) het Ambitieweb Circulaire Scholen uit de doeken. Met dit hulpmiddel kunnen schoolbesturen, gemeenten en onderwijshuisvestingsadviseurs het thema circulariteit koppelen aan hun nieuwbouw- of renovatieopgave. Donker: “Energie is een belangrijk vraagstuk voor scholen, net als gezondheid, maar de koppeling met betrekking tot circulariteit wordt zelden gemaakt. Omdat scholen en gemeenten die overige thema’s al een plek hebben gegeven, leggen wij de verbinding voor ze, in de hoop dat circulariteit zo niet langer een add-on is.”
Van abstract naar detail
“De opgave voor scholen is heel complex”, zegt Donker, wijzend op de diverse thema’s die tegenwoordig spelen. “Als je die thema’s vanuit één koker blijft benaderen, blijf je bij suboptimale oplossingen. Met het Ambitieweb willen we scholen een middel geven om hun ambitie helder te krijgen richting marktpartijen. Daarvoor hebben we in het afgelopen jaar hard gewerkt om grip te krijgen op het thema circulariteit, op het proces van schoolverduurzaming en op de wensen van scholen. Op basis daarvan zijn we met diverse scholen, gemeenten en een inkoopbureau gaan verdiepen: hoe verhoudt circulariteit zich tot energie, gezondheid of herbruikbare materialen? Hoe zijn deze onderwerpen aan elkaar te verbinden? Samen is gewerkt aan een marktvisie en strategie voor een circulaire uitvraag. Het Ambitieweb Circulaire Scholen is daar onderdeel van.”
Door in het Ambitieweb diverse thema’s aan elkaar te koppelen in een circulaire strategie, kan de school vanuit een integrale blik aan verduurzaming werken. Overkoepelend bekeken gaat het dan om de negatieve effecten van grondstoffen te verminderen en schaarste tegen te gaan. “Dat doe je met een aantal inhoudelijke thema’s, zoals klimaat, natuur en welzijn”, aldus Van Vliet. “Uit ons onderzoek blijkt dat circulair bouwen daar als strategie aan te verbinden is. Bijvoorbeeld: als ik dan energieneutraal wil bouwen, hoe kan ik dat organiseren met een beperkte hoeveelheid grondstoffen en dat de materialen die ik toepas hun waarde behouden?”
Praktisch en overzichtelijk
Zodra de ambitie helder is, volgt de vraag: hoe kan de markt daarop uitgedaagd worden? “De markt kan nog niet 100 procent aan circulariteit voldoen”, zegt Van Vliet, “maar we kunnen ze wel stimuleren met een goede circulaire uitvraag. Het Ambitieweb helpt scholen en gemeenten bij het formuleren van die uitvraag.” Dat ziet er concreet als volgt uit: gebruikers van het Ambitieweb krijgen zo’n tachtig opties voorgeschoteld die passen in een uitvraag. Een selectie daarvan creëert een output die middels een spindiagram een beeld geeft van jouw ambitie.
“Zo’n plaatje helpt om je ambitie met anderen te bespreken”, stipt Donker aan. “Je kunt bijvoorbeeld collega’s het Ambitieweb laten invullen, of adviseurs, architecten, enzovoorts, zodat je meerdere verschillende diagrammen met elkaar kunt vergelijken en tot gezamenlijke afspraken kan komen. Zo’n gesprek past goed bij de huidige status van circulariteit: met elkaar onderzoeken en ondervinden wat de toekomst gaat brengen.”
Van Vliet geeft aan dat het Ambitieweb nog een paar niveaus dieper gaat. Bijvoorbeeld door inhoudelijke thema’s te verweven in de uitvraag, of door concrete maatregelen toe te voegen. “Zo krijg je op overzichtelijke wijze handvatten om bijvoorbeeld prestatie-instrumenten toe te passen, of borgingsaspecten toe te voegen”, aldus Van Vliet. “Door dit af te lopen, ben je redelijk volledig in de vraagstelling over circulariteit, want het Ambitieweb bevat alle theorieën die nu over circulair bouwen bekend zijn.”
Doe mee
Het Ambitieweb Circulaire Scholen is een resultaat van de Buyer Group Circulaire Scholen, een initiatief vanuit het Rijk waarin scholen, gemeenten en een inkoopbureau worden ondersteund in het opstellen van een marktvisie- en strategie voor een circulaire uitvraag. Om die reden is het Ambitieweb een openbaar beschikbaar hulpmiddel, geeft Donker aan. “Na de testfase kan elke school en gemeente hier gebruik van maken en delen eruit halen die passen bij hun opgave.”
De presentatie tijdens het webinar op 22 september gaat dieper in op de werking van het Ambitieweb, maar kijkt ook naar de toekomst. Donker en Van Vliet nodigen scholen, gemeenten en marktpartijen uit om in contact met ze te komen om het Ambitieweb samen verder uit te rollen. Heb je dus interesse? Mis deze sessie dan niet!
Aanmelden voor het webinar Frisse en Circulaire Scholen kan gratis via deze link.
