Programma

• TijdTitelSpreker

• 09:00 - 10:00Inloop, pak lekker een bak koffie of thee en maak kennis met de andere bezoekers 20241113main-stage-1

  Vanaf 09:00 uur ben je van harte welkom in Omnisport Apeldoorn. Met een kop koffie, een lekkere (en uiteraard gezonde) koek, en in een omgeving die uitnodigt tot activatie, maak je alvast kennis met (on)bekende vakgenoten. Je ziet en ervaart de impact van een gezonde en duurzame school(omgeving) door de diverse partners die aanwezig zijn in de Sportfoyer, ook wel Het Praktijklokaal genoemd. Om 10:00 uur starten we met de plenaire opening door onze dagvoorzitter en bezorgen we je direct een gezonde dosis energie en inspiratie door een keynote van Chantal Broekhuis. Tijdens alle pauzemomenten heb je voldoende gelegenheid om in gesprek te gaan met andere deelnemers en 'Het Praktijklokaal' te bezoeken.

• 10:00 - 10:10Welkom en opening 20241113main-stage-1
• 10:10 - 10:40Bouwen aan toekomstgerichte kindcentra: Gezonde ruimtes voor groei en ontwikkeling van onze kinderen20241113main-stage-1

  Beste onderwijsprofessionals, beleidsmakers, vastgoedexperts en bouwers,

  Hoe kunnen we er samen voor zorgen dat de onderwijsgebouwen in Nederland bijdragen aan de verbeteropgave waar het onderwijs voor staat? Het onderwijs heeft de belangrijke taak om basisvaardigheden zoals taal, rekenen en digitale vaardigheden te versterken, en tegelijkertijd door middel van inclusief en passend onderwijs gelijke ontwikkelkansen voor alle kinderen te creëren. In een tijd waarin de werkdruk hoog is en het personeelstekort blijft groeien, kan goede onderwijshuisvesting een cruciaal bedrijfsmiddel zijn om deze uitdagingen aan te gaan. Maar met de schaarste aan middelen lijkt het realiseren van die ideale leer- en werkomgevingen steeds ingewikkelder te worden. In mijn keynote op het Duurzame en Gezonde Scholen Congres verkennen we samen hoe gezonde, duurzame en toekomstgerichte kindcentra de facilitaire ondersteuning kunnen bieden die goed onderwijs nodig heeft.
  
  We bespreken hoe we niet alleen de leeromgeving van kinderen, maar ook de werkomgeving van leerkrachten kunnen verbeteren. We kijken naar de meest vooruitstrevende scholen wereldwijd en de innovatieve leer- en werkomgevingen die zij hebben gecreëerd, en leren van hun succesverhalen. Daarnaast onderzoeken we hoe we de schaarste aan middelen kunnen overbruggen door slim vastgoedmanagement en het inzetten van best practices.
  
  Sluit je aan bij mijn presentatie en maak deel uit van een beweging die, door samenwerking en innovatie, duurzame en gezonde kindcentra creëert die het onderwijs van de toekomst op de best mogelijke manier ondersteunen.

  Door Chantal Broekhuis

• 10:40 - 11:10Panelgesprek: Het moet én kan anders! 20241113main-stage-1

  Tijdens het Duurzame & Gezonde Scholen Congres gaan we, samen met verschillende experts, in gesprek over de toekomst van schoolgebouwen. De opgave is groot en vraagt om duurzame en flexibele oplossingen. We bespreken hoe de sector moet veranderen om te voldoen aan de behoeften van toekomstige generaties. Hoe zorgen we samen voor snellere, betere, duurzamere en ook nog eens betaalbare scholen? De bouw van De Elementaire School, een voorbeeld van een donorgebouw van de toekomst, vormt het uitgangspunt voor dit panel. Praat mee en ontdek hoe we samen kunnen leren en bouwen aan een duurzame toekomst!

  Door Simon Klijnstra, Harry Vedder, Sven van Balen

• 11:10 - 11:35Koffiebreak20241113main-stage-1
• 11:35 - 12:15Keuzeronde 120241113main-stage-1
11:35 - 12:15Een strategische benadering van de gebouwenportefeuille  20241113main-stage-1main-stage-1

Het is geen geheim dat het scholenbestand in Nederland voor een groot deel niet voldoet aan de standaarden van de huidige tijd. Schoolbesturen worstelen met de gevolgen hiervan op het gebied van medewerkerstevredenheid, leerprestaties, functionaliteit en onderhouds- en exploitatielasten. Nieuwbouw en renovatie kan hierin uitkomst bieden, maar dit is lang niet overal aan de orde. Wat wel overal aan de orde zou moeten zijn is een strategische benadering van de vastgoedportefeuille dat middels beleidsmatig vastgoedbeheer aansluit op - en input levert aan – het IHP, de duurzaamheidsambities en financiën van het schoolbestuur. Met een integrale benadering van het MJOP en het IHP, kunnen schoolbesturen onderbouwd investeren in onderhoud en duurzaamheid zonder bang te zijn voor desinvesteringen. Door goed te kijken naar kansen en knelpunten in bestaande gebouwen kunnen schoolbesturen vanuit een helicopterview werken aan een belangrijke doelstelling: duurzame en gezonde scholen voor élke leerling.

Door Thom Vermeulen

11:35 - 12:15Samen bouwen aan betere scholen – naar een integrale aanpak 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Hoe gaan landelijke programma's helpen om scholen beter, sneller en kostenefficiënter te bouwen? Met het Programma Onderwijshuisvesting (POHV) en het Innovatieprogramma Onderwijshuisvesting (IPOHV) ondersteunt het ministerie van OCW samen met de sectorraden en de VNG, gemeenten en schoolbesturen de komende jaren bij hun vastgoedopgave en een verbeterde samenwerking met de markt. Dankzij het Nationaal Groeifonds is er budget om voor zo’n 132 bouwprojecten écht stappen te gaan zetten en innovaties meteen in de praktijk te testen.

Door Marco van Zandwijk, Tanja van Nes

11:35 - 12:15Inspiratiesessie: renovatie en uitbreiding van een rijksmonument - Stedelijk Gymnasium Haarlem 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Het Stedelijk Gymnasium is gevestigd aan het Prinsenhof in het hart van de Haarlemse binnenstad. Het gebouw bestaat uit twee bouwdelen, één uit de negentiende eeuw en een moderner deel uit het begin van de twintigste eeuw, beiden een rijksmonument. Zowel technisch als onderwijskundig hadden de gebouwen een upgrade nodig.

BRIQUE architecten laat in deze sessie zien hoe zij het gebouw geschikt heeft gemaakt voor het onderwijs van de 21e eeuw. In de school is ruimte gemaakt voor verschillende leervormen. Het gebouw helpt zo om de leerlingen voor te bereiden op het vervolgonderwijs. De monumenten zijn uitgebreid met een nieuw bouwdeel dat geheel in hout is uitgevoerd. Het gebouw is verduurzaamd en transparanter geworden, en is nu geschikt om gasloos te verwarmen.

Henk Jan van der Werff, opdrachtgever en rector van de school, verteld over het proces van deze grootschalige renovatie en waarom ook de gemeente haar uiterste best heeft gedaan om een grote school in het historische centrum van Haarlem te behouden, temidden van de oprukkende boutique hotels en koffiezaken.

Door Suzanne Ellis, Nataly Wierenga

11:35 - 12:15Praktijksessie: Hoe realiseer je een gezonde onderwijsomgeving?  20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Een omgeving wordt als gezond ervaren als het fysiek, mentaal en emotioneel goed zit. Maar hoe zorg je er als school voor dat je leerlingen, docenten en andere gebruikers de onderwijsomgeving ook als gezond ervaren? Hoe maak je dit ‘gevoel’ concreet en vertaal je dit naar plannen voor renovatie of nieuwbouw? Als strategische partner zorgt Draaijer voor een integrale aanpak op een gezonde en positieve omgeving.

Een gebouw wordt volgens Maud Savelsbergh nooit om het gebouw alleen gebouwd, maar voor mensen, voor het faciliteren van organisatieprocessen en voor het bereiken van doelen en ambities. Ze benadert daarbij vier belangrijke invalshoeken:

1. De organisatorische en sociale invalshoek
2. De virtuele invalshoek
3. De gebouwgebonden invalshoek
4. De maatschappelijke en geografische invalshoek

Maud gaat met je in gesprek over maatwerk en een brede aanpak op een gezonde omgeving. In deze sessie zal ze inspireren, uitdagen en helpen grenzen verleggen.

Door Maud Savelsbergh

11:35 - 12:15Inspiratiesessie 'School zonder gangen' 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

De openluchtschool van Duiker is een inspirerend voorbeeld als het gaat om een schoolgebouw waarin een heldere relatie is ontworpen tussen binnen en buiten. Buitenlucht is immers goed voor de gezondheid van onze kinderen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat zicht op groen de prestaties van leerlingen verbetert. Wanneer mensen groen opzoeken, voelen zij zich meer onderdeel van hun omgeving en verbonden met de mensen om zich heen. Daardoor kunnen mensen zich minder eenzaam voelen. Ook toonden de wetenschappers aan dat uitzicht op een groene omgeving stress vermindert en mensen productiever maakt. Zeker nu de digitale wereld steeds meer impact heeft is het belang van binding met de natuur sterk toegenomen.

Ook is het belangrijk fysiek gezonde scholen te maken, leerlingen uit te dagen te bewegen en veel buiten te zijn en elkaar ook daar te ontmoeten en van elkaar te leren. Een schoolgebouw heeft een continu verstelbaar maatpak nodig om de onderwijsvisie van de school te kunnen faciliteren. Denk aan verplaatsbare binnenwanden, maar ook aan open lesruimtes die leerlingen verleidt tot meer willen ontdekken en leerlingen van elkaar te laten leren. Denk aan praktijkruimtes en lesplekken met brede schuifdeuren zodat het lokaal verandert in buitenruimte en bewegen gestimuleerd wordt. Graag neem ik je mee in de ontwerppraktijk met ideeën en inspiratie om onderwijsgebouwen steeds beter te laten inspelen op de gezondheid van kinderen.

Door Gideon de Jong

• 12:15 - 13:15Lunchpauze20241113main-stage-1
• 13:15 - 13:55Keuzeronde 220241113main-stage-1
13:15 - 13:55Inspiratiesessie: De rol van schoolpleinen in het creëren van gezonde leefomgeving 20241113main-stage-1inspiratiesessie

Een goed ingericht schoolplein biedt kansen voor een gezonde ontwikkeling van schoolkinderen en het verkleinen van gezondheidsverschillen.

Deze sessie werpt een nieuwe blik op ‘hét gezonde schoolplein’, waarbij niet alleen groen-blauwe pleinen centraal staan, maar ook de kansen van sport- en beweging en voedsel. Ideaal zou een combinatie van dat alles zijn, maar scholen hebben beperkte ruimte en budget. Wanneer ze keuzes maken, is het van belang ook naar de buurt te kijken. 

De inrichting van het schoolplein biedt ook mogelijkheden voor het meekoppelen van maatschappelijke uitdagingen, zoals het beperken van hittestress en bevorderen van de biodiversiteit. Het schoolplein kán dus bijdragen aan een gezonde leefomgeving voor iedereen, maar door gebrek aan beleid blijven deze kansen te vaak onbenut en valt het schoolplein tussen wal en schip. Een gemiste kans voor de gemeenten?

Door Esther Vlasveld

13:15 - 13:55Integrale aanpak voor betere leer- en werkomgevingen in de praktijk 20241113main-stage-1inspiratiesessiemain-stage-1



Hoe realiseren we schoolgebouwen die bijdragen aan hoge leerprestaties en een laag ziekteverzuim? Maar ook een lage CO₂-impact hebben door minimaal energieverbruik en duurzaam materiaalgebruik? Als we het beslis-, ontwerp- en bouwproces vanuit een bredere (integrale) blik bekijken, kunnen we gebouwen realiseren die prettiger en gezonder zijn om in te verblijven, veel duurzamer zijn en ook nog eens efficiënter gebouwd of verbouwd worden met lagere faalkosten.

Door Jürgen van Hulst, Saint-Gobain

13:15 - 13:55Gezonde Klaslokalen Eerst: Traditionele nieuwbouw vergroot kansongelijkheid in het onderwijs 20241113main-stage-1inspiratiesessiemain-stage-1main-stage-1

Traditionele nieuwbouw leidt tot kansongelijkheid in het onderwijs. Anno 2024 heeft één van de vele onderwijsstichtingen 80 schoolgebouwen. Van deze 80 gebouwen voldoen 60 schoolgebouwen anno 2024 niet aan Frisse scholen klasse C. In 50 schoolgebouwen zit zelfs geen mechanische ventilatie. Een cruciale voorziening voor een gezond binnenklimaat.

Hoewel de stichting jaarlijks twee tot drie nieuwe scholen bouwt, blijkt uit navraag bij de gemeente dat er voor 35 van de 80 bestaande gemeentelijke schoolgebouwen geen concrete verduurzamingsplannen zijn.

De gemeente investeert jaarlijks meer dan €30 miljoen in nieuwbouwprojecten, met een gemiddelde investering van €25.000 per leerling. Toch is er geen budget gereserveerd voor de renovatie van bestaande scholen, wat ik merkwaardig vind.

En het is algemeen bekend dat leerlingen in ongezonde klaslokalen significant slechter presteren – tot wel 10% of meer – in vergelijking met leerlingen in gezonde, goed geventileerde ruimtes.

Dit feit leidt onvermijdelijk tot de ongemakkelijke conclusie dat de huidige focus op traditionele nieuwbouw door gemeenten en schoolbesturen de ongelijkheid in het onderwijs eerder vergroot dan verkleint.

Mijn stelling luidt dat schoolbesturen en gemeenten pas zouden moeten overgaan tot nieuwe bouwprojecten wanneer álle klaslokalen voldoen aan de minimumnormen. Handhaving van deze normen zou de eerste prioriteit moeten zijn, waarna de focus op uitsluitend fabrieksmatige nieuwbouw kan liggen.

Vooruitlopend op de discussie een paar getallen:
- Traditionele nieuwbouw kost ongeveer €25.000 per leerling en haalt maximaal een Frisse Scholen Klasse B. Het energieverbruik daalt ook met meer dan 70%, maar de doorlooptijd is aanzienlijk langer: ongeveer 10 jaar.
- Fabrieksmatige nieuwbouw kost rond de €20.000 per leerling, voldoet aan Frisse Scholen klasse A of beter en realiseert een energieverbruik dat ruim 80% lager zal liggen. En de doorlooptijd zou eenvoudig 2 jaar kunnen zijn.
- Renovatie kost ongeveer € 800 per leerling (na aftrek Dumava) en levert een Frisse Scholen Klasse A of beter op, met een energieverbruik dat meer dan 70% lager ligt. De doorlooptijd van een renovatie is circa 3 maanden.

Conclusie: wat ik graag beantwoord wil hebben is of de onderwijswereld het ook zo ervaart en wie gaat ons voor in de discussie en met welk departement?

Door Norbert Vroege

13:15 - 13:55Biobasedscholenbouw: klimaatdoelen halen én een gezond binnenklimaat maken.   20241113main-stage-1inspiratiesessiemain-stage-1main-stage-1main-stage-1

LEVS architecten is expert carbon-based design: CO2 gestuurd ontwerpen om gebouwen te maken die niet alleen mooi zijn en slim in elkaar zitten, maar die ook helpen om onze klimaatdoelen te halen. In deze sessie vertelt architect en partner van LEVS Jurriaan van Stigt over de mogelijkheden en voordelen van ‘paris proof’ bouwen. Juist in de scholenbouw. Met natuurlijke, biobased materialen kan met minder installaties een gezonder en prettiger binnenklimaat gerealiseerd worden. Twee vliegen in één klap. 

Door Jurriaan van Stigt

13:15 - 13:55Hergebruik in scholenbouw. Wat hebben wij geleerd. Casus: Uitbereiding OBS het Overbos in Oostvoorne 20241113main-stage-1inspiratiesessiemain-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Grondstoffen raken op. Hergebruik staat nog in de kinderschoenen. We nemen jullie graag mee in ons avontuur bij de realisatie van de uitbreiding OBS Het Overbos in Oostvoorne.
In 2 maanden tijd is de schoolcapaciteit van Openbare basisschool het Overbos met 2 klaslokalen vergroot. Hiervoor zijn gebruikte houten klaslokalen als grote legoblokken uit Scandinavië geïmporteerd en aan de school toegevoegd. De 2 lokalen functioneren als een opzichzelfstaand gebouw, met een entree, pantry, toiletgroep, berging en technische ruimte. Voordeel van deze werkwijze, is het hergebruik - niet alleen van materialen, maar ook van hele componenten. De extra lokalen zijn maximaal duurzaam: hout neemt CO2 op en door uit bestaande voorraden te putten, hoeven er geen bossen gekapt te worden. Hergebruik is bovendien snel, flexibel en betaalbaar. De klaslokalen kunnen eenvoudig verplaatst worden en elders een nieuwe bestemming krijgen.

Door Arie van der Neut

• 13:55 - 14:05Wisseltijd20241113main-stage-1
• 14:05 - 14:45Keuzeronde 320241113main-stage-1
14:05 - 14:45De duurzaamste school staat er al  20241113main-stage-1main-stage-1

De duurzaamste aanpak van schoolgebouwen is het om de bestaande scholen te blijven gebruiken en te blijven verbeteren. Nederland heeft genoeg schoolgebouwen voor nu en de toekomst, en ze zijn ook nog eens goed genoeg om te blijven bestaan. Wel moeten ze goed worden onderhouden, en eens in de 40 of 50 jaar is een ingrijpender renovatie of transformatie nodig voor de volgende 40 jaar. Sloop en nieuwbouw is niet nodig (of hooguit op kleine schaal). Nieuwbouw kost enorm veel bouwenergie en stoot dus veel CO2 uit, en die spaar je uit door uit te gaan van het gebouw dat al bestaat. Behoud en renovatie van een bestaand gebouw geeft dus een grote voorsprong in duurzaamheid, die zelfs voor de ‘duurzaamste’ nieuwbouw nauwelijks in te halen is. De duurzaamste school staat er al! We kunnen onze hang naar wegwerpscholen afleren, we kunnen met frisse ogen leren kijken naar de kwaliteiten en potenties van bestaande schoolgebouwen, en we kunnen renovatie en transformatie leren waarderen als een volwaardige ontwerpopgave. Het is een opgave waaraan we sámen kunnen werken, als school, gemeenschap, ontwerpers, duurzaamheidsexperts, rekenaars, bestuurders. De prachtige en duurzame resultaten worden in de sessie onder meer duidelijk aan de hand van MBO Nimeto in Utrecht.

Door Wilma Kempinga

14:05 - 14:45Nooit meer slopen 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Schoolgebouwen zijn geen wegwerp artikelen. Elke 50 jaar een nieuw gebouw is niet meer van deze tijd. Hoe ontwerp je een goed gebouw dat meer dan 100 jaar mee gaat? Hoe maak je een schoolgebouw met kwaliteit en karakter dat mee kan bewegen met de ontwikkelingen in onderwijs en de noodzakelijke aanpassingen in de stedelijke omgeving?

We hebben een tool ontwikkeld die er voor zorgt dat een gebouw adaptief flexibel is en lang mee gaat. Hierdoor hoeft het schoolgebouw in de toekomst nooit meer helemaal te worden gesloopt. Het liefste biobased. Bart van Kampen, architect en partner van De Zwarte Hond en project architect André van der Slik nemen je mee in de theorie met daarbij een aantal eigen gerealiseerde projecten en ontwerpen die nu worden gebouwd in deze nieuwe manier van denken.

Deze vernieuwde manier van denken gaat over duurzame ruimte voor iedereen. Ook voor de volgende generatie.

Iedereen die bezig is met het ontwikkelen van een nieuw schoolgebouw, werkt aan duurzaam beleid of meer wil weten over hoe maak je echt een goed gebouw dat heel lang mee gaat is van harte welkom!

Door Bart van Kampen, André van der Slik

14:05 - 14:45Circulair onderwijsvastgoed: hoe creëren we gezond onderwijsvastgoed op een zieke planeet? 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Het creëren van gezonde en frisse scholen gaat hand in hand met het klimaatvraagstuk: we kunnen geen gezonde leeromgevingen realiseren op een zieke planeet. Energieverbruik is slechts een beperkt aandeel van de koolstofvoetafdruk, ook het bouw- en renovatieproces slorpt energie op. Een belangrijk concept is “opgenomen koolstof”, waarbij los van het gebruik, naar de totale hoeveelheid koolstofuitstoot wordt gekeken die gepaard gaat met de bouw en levensduur van een schoolgebouw. Een circulaire benadering voor schoolinfrastructuren impliceert daarom een regeneratief model voor bouwen met een positieve voetafdruk, gericht op het elimineren van afval, vervuiling en koolstofemissies, en het duurzaam gebruik van energie- en grondstofbronnen.

We dienen schoolgebouwen ook te benaderen met een langetermijnvisie waarin zowel bouw als gebruik beschouwd worden als onderdeel van een circulair proces. Een zorgvuldige beoordeling van de bestaande situaô€†Ÿe en het aanpassingsvermogen is essentieel om te bepalen hoe we ingrijpen. Aan de hand van twee verschillende casussen (renovatie en wederopbouw) tonen we door middel van een Sessieformulier Duurzame & Gezonde Scholen Congres 13 november 2024 holistische methodologie en data-analyses aan hoe ‘cradle-to-cradle’ denken tot ‘low-tech’ oplossingen leidt met een positieve impact op milieu en gezondheid.

De grootschalige renovatie voor De Vuurvogel transformeert een gedateerd schoolgebouw om tot een moderne en energie neutrale school door middel van een circulaire aanpak voor toekomstig gebruik en levensduurverlenging. De renovatiestrategie brengt een inclusief onderwijsprogramma, slim energiegebruik, modulair bouwen en een geclusterde aanbesteding voor de locatie in beeld. In een dichte stedenbouwkundige context zal de wederopbouw voor de Montessorischool ontwikkeld worden volgens de principes van de circulaire economie: duurzame stedelijkheid, adaptieve en omkeerbare structuren, natuurlijke en hergebruikte materialen, energiepositief, doordachte prefabricatie en re-montabel bouwen.

Er is een sterk commitment voor een duurzame en klimaat adaptieve ontwikkeling met een emissievrije doelstelling om een significante CO2-reductie te realiseren ten opzichte van traditionele schoolgebouwen, door:
- Het toepassen van de principes van de trias-energetica, te openen ramen, ruim natuurlijk daglicht, overstekken als zonwering, schone luchtzuiverende materialen, CO2 + energieopslag in materialen;
- Een efficiënt bouwproces dat gebruik maakt van gestandaardiseerde en modulaire oplossingen die resulteren in bouwtijdverkorting en faalkostreductie;
- Een prestatiegericht ontwerp voor een optimaal gebruik van natuurlijke energie voor verwarming, koeling, CO2 gestuurde ventilatie en dynamische verlichting;
- Het toezien op zorgvuldige energiedistributie, -monitoring en -opslag via slimme systemen;
- Natuur inclusief bouwen voor een gezonde leeromgeving met aandacht voor lokale biodiversiteit, slim watermanagement, groene en educatieve schoolpleinen, patio’s en daktuinen.

Het schoolgebouw van morgen is weerbaar en veerkrachtig, die het mogelijk maakt dat verschillende onderwijsprogramma’s evolueren en aanpassen aan toekomstige behoeften van leerlingen, docenten en hun omgeving. Alleen met een sterke focus op het welzijn van de gebruikers — voortkomend uit een participatief co-creatieproces — zal in een aanpasbare structuur resulteren in een echt duurzaam project, in stand gehouden door de zorg van haar eigen ecosysteem.

Door Coen van den Wijngaart, Vincent van der Meulen

14:05 - 14:45Een INCLUSIEF groen schoolplein, kan dat?  20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Een groen schoolplein heeft een positieve impact op de kinderen en op de natuur. Maar een groen schoolplein kan ook inclusief zijn, zodat kinderen met een beperking er ook kunnen spelen. Hoe je dat voor elkaar krijgt ontdek je in deze actieve workshop, waarin we met elkaar in gesprek gaan over de kansen en mogelijkheden.

Door Suzanne van Ginneken

14:05 - 14:45Leerplein055 koos voor decentrale ventilatie en bezorgt haar leerlingen een frisse leeromgeving    20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Airmaster licht toe hoe samen met Batenburg de ventilatieproblematiek werd aangepakt in zes scholen van Leerplein055. Kom meer te weten over hoe het binnenklimaat in een school eenvoudig en snel verbeterd kan worden zonder verregaande verbouwingen.

Door Jean-Paul Pil

• 14:45 - 15:05Wisseltijd20241113main-stage-1
• 15:05 - 15:45Keuzeronde 420241113main-stage-1
15:05 - 15:45Duurzame verlichting biedt kansen!  20241113main-stage-1main-stage-1

Het aanbrengen van nieuwe ledverlichting levert voordelen op in de energie- en onderhoudskosten. Snel “1 op 1 vervangen” lijkt het toverwoord te zijn! Deze werkwijze kan de onderwijsomgeving echter tekort doen. Wat zijn de kansen en de valkuilen? Dit wordt u verteld a.h.v. een praktijkvoorbeeld van 3 Aventus onderwijsgebouwen.

Door Ralph van den Berg, Marcel Bruinshoofd, Bert Simon

15:05 - 15:45Sturen op een fijne en gezonde leer- en werkomgeving voor goed onderwijs  20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1

In deze inspiratiesessie geeft Chantal handvaten voor het verbeteren van de fysieke leer- en werkomgeving voor goed onderwijs. Op een andere manier dan je misschien gewend bent. Er zijn meer mogelijkheden om een schoolgebouw ondersteunend te laten zijn aan het primaire onderwijsproces dan alleen sturen op onderhoud en vervanging van schoolgebouwen. Ook laat Jean Pierre de kracht van sturen op vastgoeddata zien met voorbeelden vanuit de zorgsector.

Door Chantal Broekhuis, Jean Pierre N' Gouan

15:05 - 15:45Een programmatische aanpak – wat we kunnen leren van een gestandaardiseerde aanpak in Engeland 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Nederland zit in een enorme opgave en uitdaging om het vastgoed te verduurzamen. Voor onderwijshuisvesting in het bijzonder telt daarbij op de noodzakelijke kwalitatieve verbetering om de verouderde gebouwenvoorraad te laten voldoen aan de huidige eisen en normen van een gezonde leer- en werkomgeving. Een enorme uitdaging in een sector waar (ver)bouwen veelal een bijkomende activiteit is en geen dagelijkse professie. En waar projecten nog voornamelijk uniek en op zichzelf staand worden opgepakt. Arcadis gelooft dat de opgave alleen succesvol kan plaatsvinden als we dit anders gaan benaderen en organiseren. Wij noemen dat de programmatische aanpak. Het doel is om bewezen en succesvolle voorbeelden uit andere sectoren en landen te benutten om onze opgave mogelijk te maken. Aan de hand van onder meer het Engelse model en onze visie op een programmatische aanpak willen wij inspiratie bieden om anders naar de opgave te gaan kijken.

Door Gerard van den Engel

15:05 - 15:45Kennislab: Omgaan met netcongestie in scholen 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Netcongestie is momenteel een groeiend probleem. In deze kennissessie wordt het netcongestievraagstuk in scholen besproken en worden mogelijke oplossingen aangedragen naar aanleiding van een door het Expertisecentrum Verduurzaming Zorg uitgevoerd cross-sectoraal onderzoek. Dit gebeurt aan de hand van drie representatieve schoolprofielen, waarbij het effect van diverse bouwtechnische maatregelen wordt toegelicht. Onder andere de impact van zonnepanelen, batterijen en isolerende maatregelen komen aan bod. Daarnaast wordt er gekeken naar het effect van een aangepast ritme voor koeling en verwarming van de gebouwen. 

Door Anneloes de Lange

15:05 - 15:45Inspiratiesessie: passief bouwen; minimale installaties in een school 20241113main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1main-stage-1

Taco en Eefje kijken terug naar het ontwerp voor de eerste passieve frisse school in Nederland.

Inmiddels zijn normeringen aangescherpt, maar wat kunnen we leren van deze passieve school en hoe

kan een school een fijn en gezond binnenklimaat hebben met zo min mogelijk installaties.

Door Eefje Rikhof, Taco Tuinhof

• 15:45 - 16:05Keynote: Learning by Example20241113main-stage-1

  Hoe maak jíj impact? De gebouwen die we bouwen, de omgeving die we creëren en het voorbeeld dat we geven, hebben directe invloed op de ontwikkeling van de volgende generaties. Denk je dat je geen impact kunt maken? Marte Visser en Annemarije Tillema van de THINK NOW Foundation zien dat heel anders; ‘Iedereen kan impact maken, en zou zich daar meer van bewust moeten zijn’.

  De THINK NOW FOUNDATION presenteert een krachtige visie op duurzaamheidseducatie. Founders Marte Visser en Annemarije Tillema leggen uit hoe scholen zullen moeten uitgroeien tot een gezonde en toekomstbestendige omgeving, als belangrijke voedingsbodem voor de ontwikkeling van onze kinderen.

  Zij vinden het moeilijk te accepteren dat we onze (klein)kinderen onvoldoende voorbereiden op een van de grootste vraagstukken van deze eeuw: klimaatverandering en milieuvervuiling. Voor een belangrijk deel moeten toekomstige generaties hier zelf antwoorden op vinden, maar de basis hiervoor ligt in het onderwijs en de educatie die wij ze geven. Willen we hen een toekomst bieden, dan moeten we de omslag maken naar een duurzame en circulaire economie en bijbehorende mindset, aldus het duo. Ze hebben als missie duurzaamheidseducatie te verwerken in het wettelijk curriculum, maar stellen tegelijkertijd dat die toekomstbestendige kennis niet alleen uit boeken dient te komen, maar ook vanuit het handelen van volwassenen en de omgeving die wij volwassenen creëren. Zo ook het schoolgebouw, waar jongeren gemiddeld meer dan 7.250 (!) uur van hun jonge leven zullen doorbrengen.

  Marte Visser en Annemarije Tillema nemen je mee op de inspirerende reis die ze tot nu toe hebben afgelegd. Samen met klimaat generaal Tom Middendorp (voormalig commandant der strijdkrachten) richtten ze een jongerenklimaat denktank op, waar 15 gemotiveerde jongeren aan mee deden. Vele prachtige projecten en ideeën leverde het op, met als één van de hoogtepunten een bezoek aan de Paus in het Vaticaan. Laat je inspireren door het verhaal van deze twee pioniers en ontdek hoe ook jíj kunt bijdragen aan een duurzame en gezonde leeromgeving voor iedereen.

  Door Marte Visser, Annemarije Tillema

• 16:10 - 17:00Netwerkborrel20241113main-stage-1